Παρασκευή 26 Ιουλίου 2013

τουρισμός: η αναπτυξή του τό δεξί χέρι τού χαοτικού καπιταλισμού

η βαθύτερη ανθρώπινη ανάγκη τού ταξιδιού τής γνώσης καί τής περιπέτειας εγινε εργαλείο απονοηματοδοτησής της στά χέρια τών μάνατζερ τού "all inclusive".
Η ανάγκη τού ανθρώπου γιά μετακίνηση,ταξίδι καί περιπλάνηση είναι ριζωμένη στό dna μας καί τήν αρχέγονη μνήμη εξαιτίας  τής συνεχής  μετακίνησης τών προγόνων μας, είτε λόγω τών μεταβολών τού κλίματος,είτε πρός αναζήτηση καλύτερων βοσκοτόπων γιά τά ζώα τους καί εύρεση τροφής γιά τούς ίδιους,γιά ανταλλαγή προιόντων καί τεχνικών γνώσεων,είτε γιά πιό ασφαλή στέγη είτε γιά εμπλουτισμό τών γνώσεων γιά τό φυσικό περιβάλλον.Τό αποτύπωμα τής νομαδικής φύσης τού ανθρώπου πού στίς προβιομηχανικές κοινωνίες λειτουργούσε εξελεκτικά καί δημιουργικά γιά τό ανθρώπινο είδος αντιδρώντας ενάντια στήν προσπάθεια αφανισής του από τίς πρώτες "πολιτισμένες σταθερές κοινωνίες" καί παρ όλες τίς κακουχίες καί τούς πολέμους άντεξε γιά λίγο πρίν μεταβληθεί αργά αργά αλλά σταθερά μέσα στό καπιταλισμό έπειτα από μιά συστηματική απονοηματοδότηση, σέ ένα εργαλείο παγιοποίησης όλων τών μηχανισμών εμπορευματοποίησης τής ανάγκης αυτής  καί υποταγής της στό δόγμα τού ολοκληρωτισμού τών αγορών-"όπου πάς θάμαι εκεί". Η περιέργεια  η αναζήτηση τού"κόσμου", τής περιπέτειας καί τού διαφορετικού έννοιες πού διαμορφώνουν αυτόνομες προσωπικότητες διακόπηκε μέ τήν ανακάλυψη  τού τουρισμού, τήν προέκταση  τού αλλοτριωμένου κόσμου,καί τής τεμαχισμένης ανθρώπινης ύπαρξης.Αν τό περιεχόμενο τού τουρισμού ηταν ταξιδεύω-βλέπω-ακούω-αισθάνομαι-γνωρίζω-καταννοώ-ανταλλάσω γνώση ισως ο κόσμος νάταν καλύτερος αλλά δέν είναι έτσι. Οι αντιφάσεις πού ενσωματώνει αλλά καί παράγει τό φαινόμενο τουρισμός είναι οι αντιφάσεις πού παράγει καί ο καπιταλισμός,ομογενοποίηση-πολυμορφία,λιτότητα-ποσότητα,μαζικότητα-μοναχικότητα,κέρδος-άνθρωπος,ελευθερία-υποταγή,ανάπτυξη-υποανάπτυξη,ευημερία-εξαθλίωση,σεβασμός τού διαφορετικού-επεκτατισμός,εδαφικοποίηση -αποεδαφικοποίηση,βασικές ανάγκες-ψεύτικες ανάγκες.Ο τουρισμός είναι η παγκοσμιοποιημένη κινητή  αρρώστια τού σώματος τής "ανεπτυγμένης" κοινωνίας,ο περιορισμός της είτε σέ all inclusive συμφωνίες είτε σέ ομαδικές καί οικογενειακές αποδράσεις σέ νησιά καί βουνά δέν νοηματοδοτεί πιά τίποτα,κανένα μύθο,καμμιά αναζήτηση τού ονείρου η γνώσης,καμμιά εξελικτική διαδικασία στήν μεταμόρφωση τής κοινωνίας,αλλά στήν διαιώνιση τής κυριαρχίας ενός τύπου ανθρώπου πνευματικά καί συναισθηματικά ανάπηρου. Η γνώση περιπλάνηση,ανταλλαγή προιόντων, περιπέτεια  ανεμελιά ψυχαγωγία αλλά καί ξεκούραση,στοιχεία ενσωματωμένα στό τρόπο ζωής τής παλαιολιθικής καί νεολιθικής εποχής καί στίς πρώιμες τροφοσυλλεκτικές αλλά καί καλλιεργητικές κοινωνίες  έγιναν ζητούμενα σέ έναν "ανεπτυγμένο κόσμο" πού μάταια αναζητεί τόν "χαμένο παράδεισο",καί μοιάζει μέ ένα σκύλο πού κυνηγά συνεχώς τήν ουρά του πού είναι όμως πάντα κάπου μακριά..Στίς περισσότερες περιπτώσεις τό ταξίδι του καταλήγει σέ μέρη όπου "δέν συμβαίνει τίποτα" καί "δέν νοιώθει τίποτα", γιατί δέν βλέπει τίποτα ...λειτουργεί τό ίδιο εξιουσιαστικά απέναντι στή φύση καί τούς ντόπιους (σάν αντιστάθμισμα τής δική του καταπίεσης)στή χώρα προελευσής του, καταναλώνοντας ένα τεμαχισμένο χρόνο όπως ο  χρόνος μιάς "εργατικής σαιζόν".Σέ άλλη περίπτωση ή περιεργειά του γιά τό τόπο καί τούς ανθρώπους πού συναντά εξαντλείται σέ κλείσιμο εμπορικών συμφωνιών καί αναζήτηση ενός επιχειρηματικού bussines plan.Η ενδυνάμωση καί εμπλουτισμός τών ανθρώπινων σχέσεων καί η ανανέωση τών γνώσεων γιά τό κόσμο πού τόν περιβάλλει πάει περίπατο,καθώς τό μόνο πού τόν ενδιαφέρει είναι "νά περάσει καλά"καί νά "πάρει αυτό πού θέλει".. Η τουριστική "αξιοποίηση" τών περιοχών σέ all inclusive πού υποδέχονται τόν συγκεκριμένο ανθρωπολογικό τύπο ανθρώπου εκμηδενίζουν όποια ελπίδα έχει νά έρθει σέ επαφή μέ τόν αληθινό εαυτό του(αραγε τήν αναζητά?) καί τίς ανεκπληρωτες ανάγκες τής επανένωσης μέ τή φύση, καί τόν καθιστούν υποχείριο τής ίδιας εμπορευματοποίησης  πού ζεί στήν "καθημερινή ζωή" τών σύγχρονων μεγαλουπόλεων.Ειτε μαζικά είτε μεμονωμένα ο τουρισμός είναι η μάστιγγα ενός κόσμου πού φτάνει στό τέλος του,κουβαλά όλα τά θέλω ενός κοινωνικού συνόλου αναισθητοποιημένου πού βλέπει μόνο αντικείμενα χωρίς τήν ολότητα τής μορφής τους,πού μοιάζει περισσότερο νά θέλει νά κατακτήσει τούς τόπους καί τά τοπία πού επισκέπτεται παρά νά τά γνωρίσει,νά τά οικοιοποιήσει παρά νά τά σεβαστεί,νά τά εκμεταλλευτεί παρά νά εμπλουτιστεί ψυχικά από τήν διαφορετικοτητά τους.Ο μαζικός τουρισμός καί όλες οι προεκτάσεις του,ο ιαματικός,ο συνεδριακός,ο θρησκευτικός,ο αθλητικός ,ο κυνηγητικός ,ο σεξουαλικός,ο αγροτουριστικός κι ο οικολογικός(τό καινούργιο πεδίο τών πράσινων μάνατζερ),είναι η εικόνα ενός κόσμου άρρωστου καί διεστραμένου,ενός κατακερματισμένου κόσμου πού έχει χάσει τήν ολοτητά του,πού κολυμπά στήν αρχιτεκτονική μιάς καπιταλιστικής βαρβαρότητας καί ομοιομορφίας πού έχει αλλοιώσει τοπικές κοινωνίες,οικοσυστήματα καί φυσικό περιβάλλον πρός όφελος τών τουριστικών πρακτόρων τό μακρύ χέρι τών επενδυτών πού υπόσχονται τά πάντα στούς πάντες.Η παιδική πορνεία στίς παράγκες τού "εξωτικού"μπαλί καί τής ταυλάνδης,τό κυνήγι,τό σαφάρι  άγριων ζώων στήν αφρική,η συλλογή σπάνιων πεταλούδων σέ βουνά,η κυριαρχία τών κρουαζερόπλοιων καί τών μεγάλων ξενοδοχειακών μονάδων,είναι αποτελέσματα ενός τουρισμού-εργαλείο στίς απαιτήσεις τού νεοφιλελεύθερου δυτικού τρόπου αντίληψης γιά τόν άνθρωπο καί τή φύση.Σέ μάς τό βούλιαγμα τών νησιών από αυτοκίνητα,τών βουνών από τζίπ καί μοτοκρός,τών παραλιών από ομπρέλες καί μαγαζιά είναι μόνο λίγα από τά συμπτώματα ενός τουρισμού κλεισμένου σέ ένα πλαστικό μπουκάλι,  έχει χάσει τό νοημά του καί δέν τού μένει παρά νά εξελειφθεί χέρι χέρι μέ τήν ανατροφοδότη του τόν καπιταλισμό ,τήν κουταμάρα καί τήν πνευματική αναπηρία όλων τών υπουργών πολιτισμού καί ανάπτυξης μαζί καί τού ανθρωπολογικού φαινομένου πού λέγεται νεοέλληνας.Εκτός από τήν επιβάρυνση τού περιβάλλοντος   ο σημερινός ανθρωπολικός τύπος ειδικά αυτού τού ελληνόπληκτου βρωμοσάπιενς διαχέει παντού αυτήν τήν έλλειψη αγάπης γιά τόν τόπο του,αφήνει πίσω του σκουπίδια καί συντρίμια τής υπαρξής του,αποδεικνύοντας έτσι καί τήν αιτία τής ανικανοτητάς του νά αντιδράσει έστω γιά τό σημερινό ξεπούλημα τού χώρου πού ζεί, καί επιμένω, τού χώρου,όχι τής "χώρας" .

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου